Thứ Bảy, 29 tháng 10, 2022

THƠ LOẰNG NGOẰNG (từ bài 23 đến 27)

 


  1. 23. CÀ PHÊ VỈA HÈ SÀI GÒN 


Tôi yêu vỉa hè Sài Gòn 

Từ những năm thế kỷ trước 

Tôi yêu những chiếc ghế gỗ đường Nguyễn Du 

Trước văn phòng của một bà luật sư có tiếng 

Tôi yêu những năm học ở trường gần Hồ Con Rùa 

Tôi yêu những người bạn xuân thời thường rủ nhau tụ tập cà phê vỉa hè Sài Gòn giữa giờ giảng 

Những ước mơ của các chàng trai mới lớn 

Về đổi thay của đời sống 

Về cái đẹp của nhân sinh

Về một cuộc cách mạng lãng mạn và đẹp chỉ có trong sách vở 

Ước mơ chỉ là mơ ước 

Tuổi trẻ chúng tôi đã tan tác và thất lạc nhau 

Đã bị cuốn vào cuộc chiến tranh không mong đợi  

Cuộc cách mạng từ đầu môi của chúng tôi chỉ còn lại sự mất mát chia lìa nhau 

Những lời giã từ nhau chưa kịp đã ngậm ngùi vĩnh biệt một mùa xuân xanh ấy 


Sau rất nhiều năm, cuộc tang thương nào rồi cũng qua 

Mấy người tìm về được nơi đây, vỉa hè Sài Gòn, những quán cà phê ghế gỗ của tôi cũng không còn nữa 

Con đường Nguyễn Du vẫn xanh mát hai hàng cây lưu niên 

Văn phòng bà luật sư vẫn còn, hình như vẫn hoạt động, thêm nhiều bảng hiệu luật sư mới nữa 

Nhưng không có những cái quán cà phê cóc (lề đường không được kinh doanh mua bán)

Những chiếc ghế gỗ tàn xiêu lăn lóc bên bãi đổ rác 

Những người bạn của tôi đã biến mất vào cơn gió bụi hay đã phiêu lưu ở những bờ bến khác 


Tôi về lại nơi đây 

Khi xế chiều của tuổi 

Tôi về lại con đường xưa, ngồi trên vỉa hè năm ấy, với nỗi buồn hoang vu 

Con đường Nguyễn Du vẫn đẹp trong nỗi hoài niệm 


Dẫu biết rằng cuộc đời phải đổi thay, thế thời biến động, con người phải già đi theo thời gian 

Vỉa hè Sài Gòn của tôi vẫn còn đây 

Và tôi mỗi ngày đi qua, đừng lai, thì thầm, nhớ thương những người năm ấy, vỉa hè năm ấy, những năm đời tuyệt diệu 




24. NĂM HỌC MỚI 


Hôm nay tôi đi ngang qua một trường trung học 

Trên con đường quen thuộc mỗi ngày 

Một buổi sáng cũng như mọi buổi sáng khác 

Nhưng không phải là buổi sáng bình thường 

Vì hôm nay là ngày khai giảng 

Năm học mới 


Tôi dừng lại, bởi vì 

Tôi vừa thấy tôi trong đám đông kia với bộ quần áo mới 

Chiếc cặp mới 

Mái tóc hớt ngắn gọn gàng 

Bi bô cùng đám bạn 

Sân trường rộn rã tiếng cười vui ngày hội ngộ 

Bài học của đầu đời 

Nghe như âm vang của bài tập đọc và học thuộc lòng năm ấy 

“Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tôi tự nhiên thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: Hôm nay tôi đi học ”

(Thanh Tịnh: Tôi đi học)

Ngày ấy tôi đi học trường làng 

Tôi học lớp Năm ở ngôi trường đầu thôn của xứ đạo Truyền Nam của các Chị 

Tôi học lớp Tư ở trường tiểu học An Truyền với thầy Tôn Thất Chiêm Phù

Cha mẹ tôi lập nghiệp ở cao nguyên bỏ lại cho tôi căn nhà vắng trong khu vườn ông bà Ngoại

Tôi mới 6 tuổi 

Tôi ở một mình tôi đi học một mình 

Tôi được thầy viết cho chứng chỉ học hết lớp Tư

Rồi tôi bỏ xứ xuôi về Nam 

Tôi không còn nhớ những ngày đầu đi học nữa 


“Tôi sẽ kể cho bạn nghe những gì tôi còn nhớ mỗi năm khi bầu trời đầy xao động của mùa thu, những bữa cơm chiều đầu tiên dưới ánh đèn và những chiếc lá vàng trên những cành cây run rẩy; tôi sẽ kể cho bạn nghe về những gì tôi nhìn thấy khi tôi đi ngang qua vườn Lục Xâm Bảo trong những ngày đầu của tháng 10, trời lúc ấy hơi buồn nhưng đẹp hơn bao giờ vì đó là lúc những chiếc lá từng chiếc rơi rụng xuống những chiếc vai trắng của những pho tượng”

(Le livre de mon ami 

Anatole France  - Bùi Bảo Trúc dịch)


Đó là những kỷ niệm trở về 

Khi sáng nay tôi ngang qua một trường học 

Thành phố tôi đang sống đã thức dậy sinh hoạt của ngày mới 

Cuộc sống đã đổi thay nhiều theo thời gian và tuổi đời tôi đang già đi 

Nhưng tâm hồn tôi, của anh học trò năm ấy 

Vẫn rộn ràng cùng năm học mới 

Bên ngôi trường của tuổi thơ tôi 




25. VỀ QUÊ 


Ai cũng có quê của mình 

Để nhớ 

Để về 

Bởi quê của mình thường không phải là nơi để ở làm ăn sinh sống suốt đời 

Thường phải ra đi lập nghiệp 

Hoặc phải rời bỏ quê để tìm một quê khác (dù muốn hay không), cũng là quê nhưng lại là quê của người (đó là quê hương không mong đợi)

Những người không có quê thì không có nơi để về 

Như “chồn cáo có hang chim chóc có tổ, nhưng loài người không có chỗ gối đầu“  (Thánh Kinh)

Cũng có những người đã mất quê, không còn quê trong trí tưởng

Đã mất quê thì lấy quê đâu mà về 

Phải bay lượn giữa không gian và thời gian không có thực 

Đó là những người sống lưu đày trong ảo mộng của mình 


Đã có quê thì phải có nhà 

Nhưng cũng có khi có nhà mà không có quê 

Bởi quê là của người khác 

Cũng có khi có quê mà không có nhà 

Bởi nhà là của người khác 

Không có quê nhà thường ta sống ở đâu 

Hay lơ lửng giữa thinh không 

Hay vất vưởng trên trần gian 

Như là những kẻ vô danh, đó là sự hiện hữu không hình bóng 

Sự có mặt vô nghĩa trên cuộc đời, đến và đi không hay biết Những kẻ không có quê lẫn không có nhà , đó là sự lưu đày của số phận 


Nhu vậy quê nhà là gì 

Hay chỉ là một khái niệm vừa có thực vừa không có thực




  1. 26. NGÔI SAO 



Tôi nói với nàng 

Em là ngôi sao của anh 

Nàng cười nói anh khôn lắm 

Ngôi sao chỉ xuất hiện vào ban đêm 

Như thế ban ngày anh lại là của ai khác 

Em chỉ là ngôi sao của lòng anh một nửa 

Tôi lại khổ công giải thích với nàng 

Ban ngày ngôi sao vẫn hiện diện nhưng phải nhường cho mặt trời tỏa sáng để nuôi dưỡng sự sống của trái đất 

Em vẫn sáng trong lòng anh 

Nàng không chịu và nói rằng 

Nàng không là ngôi sao chi cả 

Tôi phải là của nàng toàn thời gian và cả cuộc đời của tôi, không là gì khác 

Và cuối cùng như thế không có “ngôi sao nào hiểu lòng tôi cả” (tên của một bộ phim ướt át tình cảm của Đài Loan)

Tôi chỉ là kẻ nô lệ sung sướng của tình yêu nàng 




  1. 27. THÁNG NÀO ĐẸP NHẤT TRONG NĂM 



Bạn hỏi tôi trong năm tháng nào đẹp nhất 

Tôi sẽ không ngần ngại trả lời 

Đó là tháng mười 

Vì đó là tháng tôi thường gặp nàng mỗi năm 

Như bắc cầu Ô Thước cho Ngưu Lang Chức Nữ gặp nhau vào tháng bảy 

Tôi phải băng qua đại dương bằng con chim sắt của thời hiện đại gần hai mươi tiếng mới gặp nàng 

Tôi được cùng nàng sum vầy theo thời gian ghi trên hộ chiếu 



Dù không được chung sống bên nhau như những người bình thường khác 

Vì những lý do, luật lệ, quy định, những phiền phức của cuộc đời này do con người đặt ra 

Không vì sự ngăn cách của không gian địa lý và thời gian đã kéo dài nhiều năm 

Tôi với nàng vẫn gìn giữ được mối tình như ngày nào ước hẹn 

Và vẫn chờ tháng mười hàng năm 

Để được bên nhau 

Tháng mười đẹp nhất của tôi 

Không có nhận xét nào: