TT - Một cuộc họp khá bất thường với nội dung "đối thoại giữa tác giả bài thơ và những người có quan tâm tới bài thơ Lời những cây dầu cổ thụ ở trụ sở ủy ban nhân dân" đã diễn ra chiều 13-8 tại Trung tâm thông tin công tác tuyên giáo (Ban tuyên giáo Tỉnh ủy Ðồng Nai, TP Biên Hòa).
 |
Tác giả bài thơ là
Ðàm Chu Văn - chuyên viên cao cấp Ban tuyên giáo Tỉnh ủy Ðồng Nai kiêm
phó chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật (VHNT) Ðồng Nai, tổng biên tập tạp
chí Văn Nghệ Ðồng Nai,
còn "những người quan tâm tới bài thơ" là ông Huỳnh Văn Tới (trưởng Ban
tuyên giáo Tỉnh ủy Ðồng Nai, chủ trì cuộc đối thoại) cùng các lãnh đạo
Hội VHNT Ðồng Nai, NXB Ðồng Nai, nhà văn Trần Thu Hằng (tham dự với tư
cách phóng viên báo Lao Ðộng Ðồng Nai)...
Bài thơ Lời những cây dầu cổ thụ ở trụ sở ủy ban nhân dân của nhà thơ Ðàm Chu Văn đã từng đăng trên báo Văn Nghệ cách
đây một năm (số 16, ngày 16-4-2011). Nhưng mới đây (ngày 2-7-2012) nhà
văn trẻ Trần Thu Hằng đã gửi đến Ban tuyên giáo Tỉnh ủy Ðồng Nai một lá
thư gọi là góp ý kiến (về việc phê bình tư tưởng và việc làm của đảng
viên), trong đó có đoạn: "Cảm nhận ban đầu của tôi là bài thơ dùng nhiều
từ ngữ hoa mỹ để nói thay một cái cây cổ thụ, song bên cạnh đó lại thể
hiện quan điểm chính trị một cách định kiến, ám chỉ khá tùy tiện"... Bên
cạnh thư góp ý kiến, Ban tuyên giáo Tỉnh ủy Ðồng Nai còn nhận được một
"thư kiến nghị" nặc danh xung quanh bài thơ này.
Trước sự việc như vậy, ngày
10-7-2012 Ban tuyên giáo Tỉnh ủy Ðồng Nai đã có văn bản "đề nghị chủ
tịch Hội VHNT Ðồng Nai giao cho bộ phận lý luận phê bình thẩm định về
chuyên môn". Nhưng Hội VHNT Ðồng Nai đã không thực hiện được với lý do:
"Hội VHNT Ðồng Nai không thành lập được bộ phận lý luận phê bình".
Trong khi đó, theo báo cáo
của Hội VHNT Ðồng Nai, nhân lớp tập huấn công tác lý luận phê bình văn
học nghệ thuật (diễn ra từ ngày 10 đến 13-7-2012 tại TP Biên Hòa), ông
Nguyễn Khánh Hòa - chủ tịch Hội VHNT Ðồng Nai - đã tranh thủ lấy ý kiến
của ông Nguyễn Hồng Vinh (chủ tịch hội đồng lý luận, phê bình văn học,
nghệ thuật TƯ). Ông Nguyễn Hồng Vinh sau khi đọc bài thơ và tham khảo
đồng nghiệp đã nêu ý kiến: Ý chính của bài thơ lấy hình tượng những cây
dầu cổ thụ để ví với nhân dân bao đời, "đây là một bài thơ có tứ tốt,
nhưng đôi chỗ còn hạn chế như cách đặt tên bài, cách diễn đạt chùm câu
cuối, và vài chỗ trong bài dễ khiến người đọc hiểu theo hướng không có
lợi"...
Gần đây nhất, ngày 8-8, nhà
thơ Hữu Thỉnh - chủ tịch Hội Nhà văn VN - trong công văn gửi Ban Tuyên
giáo trung ương thì khẳng định: "Ban thường vụ Hội Nhà văn VN khẳng định
bài thơ có tư tưởng lành mạnh, tình cảm trong sáng có ý nghĩa khao khát
vươn lên tới sự trường tồn của thiên nhiên, của dân tộc"...
Thế nhưng, "để rộng đường
trao đổi chuyên môn", Ban tuyên giáo Tỉnh ủy Ðồng Nai vẫn tổ chức cuộc
"đối thoại" xung quanh bài thơ trên trong hơn bốn giờ (từ 13g30 đến hơn
17g30). Quan tâm đến số phận một bài thơ, phóng viên xin được tham dự
cuộc "đối thoại" này nhưng ông Huỳnh Văn Tới nêu lý do "cuộc họp mang
tính chất nội bộ". Trả lời phỏng vấn sau cuộc họp, khi được hỏi việc tổ
chức họp, đối thoại xung quanh một bài thơ hay một tác phẩm văn học có
phải là sinh hoạt thường xuyên của Ban tuyên giáo Tỉnh ủy Ðồng Nai hay
không, ông Tới trả lời rằng sở dĩ có cuộc họp này vì Hội VHNT Ðồng Nai
đã không làm tròn trách nhiệm. "Hơn nữa, đồng chí Ðàm Chu Văn là chuyên
viên cao cấp của Ban tuyên giáo, nên khi có đơn phản ảnh về một số câu
chữ trong bài thơ của đồng chí có vấn đề thì chúng tôi phải xem xét.
Chúng tôi chọn hình thức đối thoại để mọi người nêu ý kiến. Hiện chúng
tôi không kết luận, cũng không đưa ra hình thức kỷ luật hay phê bình nào
cả. Nhưng phải nghiêm túc rút kinh nghiệm của ba phía: tác giả, Hội
VHNT và cả cá nhân tôi nữa" - ông Tới nhấn mạnh.
Kết thúc cuộc họp, nhà thơ
Ðàm Chu Văn bước ra với gương mặt bơ phờ, rồi thoắt cái biến mất. Khi
liên lạc với ông thì biết ông đã về nhà. Qua điện thoại, nhà thơ tâm sự:
"Thật là đáng sợ khi một người làm thơ phải ngồi giải thích mình làm
bài thơ này là ý nói cái gì, câu thơ này mang ý nghĩa gì. Nhà thơ có
quyền từ chối điều đó, nhưng tôi đã chịu đựng trong cuộc gọi là đối
thoại này vì tôi nghĩ mình trong sáng, chân thành. Nghe chuyện này chắc
bạn nào mới làm thơ phải khiếp vía. Nhưng tôi, một người làm thơ lâu
năm, tuổi đời từng trải, tôi nghĩ mình sẽ tiếp tục làm thơ thôi".
TRẦN NHÃ THỤY
Lời những cây dầu cổ thụ ở trụ sở ủy ban nhân dân
Tuổi ta nhiều hơn tuổi các ủy ban
bao nhiêu lượt mùa xuân về không nhớ nữa những tòa nhà cao tầng có thể cao hơn ta nhưng vẫn cần sự che chở của ta ta ủ rừng đại ngàn trong từng thớ cây mạch rễ ủ thời gian trong xạc xào tiếng lá ủ niềm vui, nỗi buồn những sớm nắng chiều mưa...
Sông Đồng Nai dâng tuần tự nhịp mùa
trong tầng tầng nước kia có hàng triệu giấc mơ thao thức ta nghiêng vào sóng nước nước tràn lên ta vô tận thời gian nghiêng vào mênh mang mênh mang nói với ta bằng lời của nắng thuở nai, mễn đàn đàn ran suối vắng “tác...tác...” gọi bạn tình náo nức nhịp rừng sôi lặng như cây cũng muốn góp lời có một cánh bướm trắng đang đậu trên ngực ta vụng dại và tin cậy
Một sớm mai thức dậy
hơi phố thị ngạt ứ lồng ngực bằng bản lĩnh của loài tứ thiết những cánh tay xanh cố trỗi vượt lên cao...
Ta phải nghe những mặn nhạt cuộc đời bên ký ức xưa bầu bạn
nơi quản lý và sản sinh những buồn vui, số phận... những thánh nhân bên cạnh những tầm thường chợt khát thèm một sớm mù sương không nhìn rõ mặt người mơ màng hi vọng.
ĐÀM CHU VĂN
(Nguồn: báo Văn Nghệ ngày 16-4-2011 |
http://tuoitre.vn
|
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét