ĐỌC SÁCH: LỤC BÁT BA CÂU NGUYỄN TÔN NHAN

Lục-bát-ba-câu – cuộc rong chơi trong cõi tư tưởng Đông phương.

*Trần Hữu Dũng

     Tập thơ của Nguyễn Tôn Nhan do Nhà xuất bản Văn Hóa Văn Nghệ TPHCM, Tủ sách Hương Tích  ấn hành  quí VI, năm 2012 , khổ 13X19 cm, dầy 152 trang.

    Nguyễn Tôn Nhan, sinh năm 1948 tại miền Bắc, mất ngày 28 tháng chạp năm Canh Dần (31-1-2011) tại thành phố Hồ Chí Minh, là nhà thơ, nhà nghiên cứu văn học cổ điển Trung Quốc với các tác phẩm: Kinh lễ, Từ điển Hán Việt – Văn ngôn dẫn chứng, Nho giáo Trung Quốc, Bách khoa văn học cổ điển Trung Quốc…

   Đây là tập thơ do gia đình tác giả tập hợp lại những bài lục bát  ba câu để ra mắt nhân ngày giỗ của tác giả. Ngoài 131 trang thơ Nguyễn Tôn Nhan, còn thêm phần Truy Hoài gồm 10 bài lục bát 2 câu rưỡi của Nguyễn lương Vỵ, một số trích đoạn viết về tác giả và Lục bát ba câu của Bùi Nghi Trang, Trần Tuấn Kiệt, Mịch La Phong, Nguyễn Lương Vỵ, Nguyễn Tiên Yên, Ngô Nguyên Nghiễm, và thơ tặng của Đặng Tấn Tới.

   Tất cả thơ lục bát ba câu trong tập đều không có tựa đề, theo câu trích đầu tập: “Thi đáo vô đề thị hóa công – Viên Mai” hình như ngầm ý nói lên điều nầy.

   Vì sao lục bát chỉ có ba câu?  Nguyễn Đăng Thường viết: “…nhà thơ Nguyễn Tôn Nhan đã có thêm những đóng góp giá trị về triết và Hán học. Ông cũng là người sáng chế thể lục bát ba câu, một loại hài cú Việt, phong phú hóa thơ ta…”. Còn Nguyễn Tiên Yên cho rằng: “…Câu lục trong lục-bát-ba-câu không phải là điểm dừng khơi gợi cho thiên hạ tự tiện điền thêm một câu-bát-ngát thừa thãi nào nữa đó là:

-câu kết; -câu-chấm hết;…câu-dồn vào ải lộ buộc lòng phải đáo bỉ ngạn”.

  Mở đầu tập thơ:

Một là vượt cửa tử sinh

Hai là trụ được một mình ở đây

Ba là không vơi không đầy

   Đây như một lời nhắn gửi cho chính tác giả, người tự xưng là Ngu cốc tiên sinh, sống nhiều năm ở  đất Gia Định.

   Thong thả đọc từng đoạn thơ, cả ý lẫn tình thấm đẫm, có những câu vụt lên sáng chói bất ngờ:

Lang thang. đứng ngã năm đường

Tám hàng xe chạy. tan sương sớm rồi

Em ơi. buồn đến chết người.

.

Thì thào giun dế gọi nhau

Tiếng em hát đủ làm đau chín chiều

Một lần ngẫm cũng là nhiều.

.

Tám trăm la-hán ngồi trân

Đâu bằng anh cứ lần khân cõi đời

Sau này chưa muộn về nơi.

.

Rống lên một tiếng tan đò

Vầng trăng tráng trứng nằm co góc trời

Càn khôn hơi ấm nhạt rồi.

   Chịu khó lược  bớt những bài trùng ý, trùng tứ,  thì bàng bạc cả tập là không khí  hòa quyện giữa tâm hồn dân tộc Việt và  triết lý tam giáo Khổng-Lão-Phật. Đây là  tập thơ tâm huyết của một nhà nghiên cứu văn học cổ điển Trung Quốc mở cuộc rong chơi ngông cuồng trong cõi tư tưởng muốn thu nhiếp mười phương tinh hoa Đông phương.